Kurumumuz ve Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Hukuk Fakültesi iş birliğinde “Dijital Oyunlar ve Kişisel Verilerin Korunması Sempozyumu”, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Haliç Yerleşkesi'nde gerçekleştirildi.
Etkinlikte; dijital oyunların tarihsel gelişimi, yapay zekâ ve dijital oyunlar, dijital oyunlar ve çocukların kişisel verilerinin korunması, açık rıza ve aydınlatma yükümlülüğünün hukuka uygun şekilde yerine getirilmesi gibi toplamda 22 konu çeşitli yönleriyle ele alındı.
Etkinliğin açılış konuşmasını Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Nevzat ŞİMŞEK ile Kurum Başkanımız Prof. Dr. Faruk BİLİR yaptı.
BİLİR konuşmasında genel olarak; dijital oyunların günümüzdeki yeri ve kişisel verilerin korunmasına etkisi, dijital oyunlarda kişisel verilerin işlenmesi ile çocukların ve gençlerin kişisel verilerinin korunması konularına değindi.
Dijital oyunların çocukların ve gençlerin yanı sıra yetişkinlerin hayatında da yer edindiğini, yapılan araştırmalar doğrultusunda ülkemizde 40 milyonu aşkın mobil oyuncu sayısı bulunduğunu belirten BİLİR, dijital oyunların geniş bir kullanıcı kitlesine sahip olmasından dolayı kişisel verilerin korunması kapsamında önemli bir konu olarak gündeme geldiğini ifade etti.
Dijital oyunlar vasıtasıyla kullanıcıların kimlik bilgilerinden IP adreslerine, konum verilerinden ses ve görüntü kayıtlarına, oyun içi tercihlerinden davranışsal özelliklerine kadar geniş bir yelpazede kişisel verilerinin işlenebildiğini dile getiren BİLİR, bundan dolayı kişisel verilerin neden ve nasıl elde edildiği ve hangi amaçla işlendiği konusunun son derece önemli hale geldiğini söyledi.
6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nun veri işlemede temel ilkeleri belirlediğini, bununla birlikte kişisel verileri işleyen şirket ve kuruluşların yerine getirmeleri gereken yükümlülükleri açık biçimde düzenlediğini ve 6698 sayılı Kanuna tâbi olan dijital oyun platformlarının da bu yükümlülükler kapsamında değerlendirildiğini ifade eden BİLİR şöyle devam etti:
“Kanun’un temel ilkelerine uyum sağlanması, kullanıcıların bilgilendirilmesi, Kanun’daki işleme şartlarına uygun veri işlenmesi ve bu kapsamda gerekmesi halinde hukuka uygun açık rıza alınması, kişisel verinin işlenme amacına uygun kullanılması ve veri güvenliğinin sağlanması, Kanuna tâbi olan her platformun, oyun geliştiricinin ve yayıncının yerine getirmesi gereken sorumluluklardır. Bu çerçevede Kurumumuzun rolü yalnızca idari yaptırımları uygulamakla sınırlı değildir. Kurumumuz, aynı zamanda bilgilendirici ve yönlendirici bir misyon da taşımaktadır. Kurumumuz, Kanuna uyum konusunda yol gösterici olması bakımından ilke kararları, örnek Kurul kararları ve rehberler yayımlamaktadır. Ayrıca Kanun kapsamında hukuki görüşler vermektedir.”
Mahremiyetin yalnızca hukuki değil, aynı zamanda etik bir mesele olduğunun altını çizen BİLİR, dijital oyunlarda mahremiyete saygı duyan, gereksiz veri işlemenin önüne geçen, kullanıcıyı bilgilendiren ve şeffaf bir şekilde hareket eden etik bir yaklaşımın gerekli olduğunu, bu nedenle oyun geliştirme süreçlerinde “tasarımdan itibaren mahremiyet” ilkesinin benimsenmesi gerektiğini vurguladı.
BİLİR, çocukların ve gençlerin kişisel verilerinin korunmasının son derece önem taşıdığını, dijital oyunların en yoğun kullanıcı kitlesinin çocuklar ve gençlerden oluştuğunu hatırlatarak şunları söyledi:
“Çocuklarımızın ve gençlerimizin dijital oyunlarla güvenli bir şekilde buluşması, hem bugünün hem de geleceğin önemli konularından biridir. Bu itibarla; yaş doğrulama mekanizmalarının etkin ve güvenilir biçimde işletilmesi, çocukların korunması bakımından ciddi bir gerekliliktir. Bununla birlikte, yaş sınırlamalarına rağmen çocukların erişim sağlayabildiği zararlı oyunlar, kişisel verilerin istismar edilmesine de neden olmaktadır. Bu nedenle, çocukları zararlı oyunların yıkıcı etkilerinden koruyacak tedbirlerin alınması, yaşlarına uygun dijital deneyimler yaşamaları için temel bir gereksinimdir. Avrupa Genel Veri Koruma Tüzüğü'nde yapılan düzenleme ile dijital rıza yaşı 16 olarak belirlenmiştir. Yani çocukların kendi rızasıyla kişisel verilerinin işlenmesi hususunda en az 16 yaşında olmaları koşulu aranmaktadır. 16 yaşından küçük çocukların kişisel verilerinin işlenmesi ise ancak yasal temsilcilerinin rızası ile mümkün olmaktadır. Diğer taraftan Tüzük, 13 yaşın altında olmamak kaydı ile üye devletlerin ulusal mevzuatları vasıtasıyla dijital rıza yaşını belirleyebileceklerini düzenlemiştir. Mevzuatımızda henüz Avrupa Genel Veri Koruma Tüzüğü'ndekine paralel bir biçimde çocukların kişisel verilerinin işlenmesine ilişkin bir belirleme yapılmasa da, dijital rıza yaşının tespiti hususu önem arz etmektedir.”
BİLİR, sözlerini şöyle tamamladı:
“Dijital oyun sektörünün; yapay zeka, sanal gerçeklik, blokzincir ve benzeri teknolojilerle büyük bir dönüşüm içerisinde olduğu bilinmektedir. Bu teknolojiler sayesinde kullanıcı deneyimi zenginleşmekte, fakat bu süreçte daha fazla veri işlenmektedir. Bu durum, yeni risklerin yanı sıra, yeni sorumluluklar meydana getirmektedir. Bundan dolayı hedefimiz; bireylerin, bilhassa çocuklar ve gençlerin güven içinde var olabildiği bir dijital ortam tesis etmek olmalıdır. Bu hedef ise ancak kamu, özel sektör ve akademinin iş birliğiyle gerçekleştirilebilir. İçerdiği konu çeşitliliği ve alanında uzman isimleri bir araya getirmesiyle, Dijital Oyunlar ve Kişisel Verilerin Korunması Sempozyumu'nun bu amaca hizmet edeceğine inanıyorum.”
Açılış konuşmalarının ardından sempozyumun ilk oturumunu Prof. Dr. Hasan Cumhur Özakman yönetti. Av. Zeynep Ekinci "Dijital Oyunların Tarihsel Gelişimi", Av. Aslıhan Seda Acunsöz "Dijital Oyunlar Çerçevesinde Kişisel Verilerin İşlenmesi: KVKK ile Uluslararası Mevzuatlar Kapsamında Karşılaştırmalı Bir Değerlendirme", Av. Ceren Ceyhan "Yapay Zekâ Destekli Dijital Oyunlarda Kişisel Verilerin İşlenmesi: Hukuki Riskler ve Düzenleyici Kararlar", Dr. Öğr. Üyesi H. Sena Akkışla "Dijital Oyunlar ve Çocuğun Kişisel Verilerinin Korunması" ve Kişisel Verileri Koruma Kurulu Üyelerimizden Cennet Alas Şekerbay ise "Dijital Rıza Yaşı (Dijital Oyun ve Hizmetler Bakımından Yaş Sınırlamaları)" konularını anlattılar.
Prof. Dr. Selçuk Öztek'in başkanlığında gerçekleştirilen ikinci oturumda; Doç. Dr. Selin Süar ve Öğr. Gör. Okaner Okan "Yapay Zekâ Çağında Dijital Oyunlarda Etik Boyutun Önemi", Prof. Dr. Tunç Durmuş Medeni ve Osman Buminhan Tercan "Devlet Politikaları ve Ekonomik Faktörlerin Oyuncuların Oyun Satın Alma Eğilimleri Üzerindeki Etkileri", Av. İsmail Murat Kaban "Dijital Oyun Ekosisteminde Yapay Zekâ Kullanımı ve Kişisel Verilerin Korunması: Geliştiriciler İçin Risk Yönetimi ve Uyum Modeli", Enes Furkan Beytekin "Dijital Oyunlar ve Aydınlatma Metinleri: Uygulamada Karşılaşılan Sorunlar", Dr. Öğr. Üyesi Gözde Zeytin Çağrı "Oyun İçi Satın Alma İşleminde Tüketicilerin Kişisel Verilerinin İşlenmesi ve Korunması" ve Arş. Gör. Sümeyye Aybala Bezer "Dijital Hizmet Kullanıcılarının Tespitinde Konum Bilgisinin İşlenmesinde Kişisel Veri Güvenliği" konularında sunumlarını yaptılar.
Doç. Dr. Hüseyin Aydın'ın yönettiği üçüncü oturumda; Öğr. Gör. Hümeyra Duman Kılıç "Dijital Oyunlarda Kişisel Veri İhlalleri ve Açık Rıza Beyanı", Merve Uygul "Dijital Oyunlardaki Reklamlar Kapsamında Çocukların Verilerinin İşlenmesi: Rıza Bakımından Bir İnceleme", Öğr. Gör. Dr. Zeynep Akdoğan "Dijital Oyunlar ve Dijital Ebeveynlik Arasındaki İlişki: Bibliyometrik Analiz", Arş. Gör. Esra Gültekin "Dijital Oyun Ekosisteminde Çocukları Korumak", Av. Nuri Melih İnce "Dijital Oyunlar ve Rekabet Hukuku" ve Av. Hüseyin Taşkın "Reklam ile Oyunun Birleşmesi: Advergame – Kavram, Tanım ve Hukuka Uygunluk Şartları" konularını ele aldılar.
Dr. Emre Soyer'in başkanlığında gerçekleştirilen son oturumda ise; Av. Yeşim Bucak "Dijital Oyun Bağımlılığı", Öğr. Gör. Aydın Tufan Genç "Yetişkin Bireylerde Dijital Oyun Bağımlılığı", Doç. Dr. Buket Doğan, Arş. Gör. Abdullah Bal, Hasan Can Bağ, Mehmet Umut Koç ve Emre Okçelen "Genç Bireylerin Zararlı Alışkanlıklar Hakkında Farkındalığını Artırmaya Yönelik Etkileşimli Oyun Geliştirme", Dr. Öğr. Üyesi Volkan Davut Mengi "Yapay Zekâ Araçlarının 2 Boyutlu Dijital Oyun Tasarımı Eğitiminde Öğrenci Başarısına Etkisi" ve Arş. Gör. M. Halid Dağcı "Yapay Zekâ ve Dijital Oyunlar: Etkileşim, Öğrenme ve Gelecek Perspektifleri" konularını anlattılar.
Sempozyum Programını içeren “Dijital Oyunlar ve Kişisel Verilerin Korunması Sempozyumu'' kitapçığı için lütfen linki tıklayınız.
